Luật Giao dịch Điện tử 2023 giúp bảo vệ quyền lợi trong giao dịch trực tuyến như thế nào?

Trong thời đại số hóa hiện nay, giao dịch điện tử đang trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống và công việc của mỗi cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, việc bảo vệ quyền lợi và bảo mật trong các giao dịch này trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Để giải quyết vấn đề này, Luật Giao dịch Điện tử 2023 đã được ban hành với nhiều thay đổi quan trọng nhằm nâng cao tính pháp lý và bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về Điều 12 và Điều 13 của Luật Giao dịch Điện tử 2023 và những điểm cần lưu ý khi áp dụng luật.

Sự phát triển của giao dịch điện tử và sự thay đổi của Luật Giao dịch Điện tử 2023

Giao dịch điện tử đã trở thành xu hướng chính trong việc thực hiện các hoạt động kinh tế và thương mại trong những năm gần đây. Từ việc mua sắm trực tuyến, chuyển tiền, ký hợp đồng đến những giao dịch phức tạp như đầu tư chứng khoán hay tài chính trực tuyến, giao dịch điện tử mang lại sự tiện lợi và tiết kiệm thời gian đáng kể. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những thách thức về bảo mật và tính pháp lý trong các giao dịch này.

Luật Giao dịch Điện tử 2023 được xây dựng nhằm điều chỉnh và bảo vệ các giao dịch điện tử, giúp các bên tham gia đảm bảo quyền lợi hợp pháp và tránh rủi ro trong quá trình giao dịch. Đặc biệt, Điều 12 và Điều 13 của luật này có vai trò quan trọng trong việc xác định quyền và nghĩa vụ của các bên, cũng như các hình thức hợp đồng điện tử.

Điều 12: Quyền và nghĩa vụ của người cung cấp dịch vụ ứng dụng và người sử dụng dịch vụ ứng dụng

1. Khái niệm và phân loại các bên

Trong Điều 12, Luật Giao dịch Điện tử 2023 đề cập đến hai bên tham gia giao dịch điện tử, bao gồm:

• Người cung cấp dịch vụ ứng dụng: Đây là các tổ chức, doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ trực tuyến như sàn thương mại điện tử, ngân hàng điện tử, các nền tảng dịch vụ trực tuyến khác. Họ chịu trách nhiệm xây dựng, duy trì và bảo vệ hệ thống giao dịch điện tử.
• Người sử dụng dịch vụ ứng dụng: Là những cá nhân hoặc tổ chức sử dụng dịch vụ trực tuyến để thực hiện các giao dịch điện tử. Đây là đối tượng trực tiếp tham gia vào các giao dịch như mua bán, chuyển tiền, ký hợp đồng, v.v.

2. Quyền và nghĩa vụ của các bên

• Người cung cấp dịch vụ có nghĩa vụ bảo vệ thông tin cá nhân của người sử dụng, cung cấp thông tin đầy đủ về dịch vụ và các sản phẩm của mình, đảm bảo sự minh bạch trong mọi giao dịch. Chẳng hạn, trong lĩnh vực thương mại điện tử, các sàn giao dịch phải cung cấp thông tin rõ ràng về sản phẩm, dịch vụ cũng như chính sách bảo vệ người tiêu dùng.
• Người sử dụng dịch vụ có quyền yêu cầu bảo vệ quyền lợi hợp pháp, như quyền bảo mật thông tin cá nhân, quyền nhận thông tin rõ ràng và đầy đủ về sản phẩm/dịch vụ. Họ cũng có nghĩa vụ cung cấp thông tin chính xác trong giao dịch và không được sử dụng dịch vụ vào các mục đích trái pháp luật.

3. Tác động đến các doanh nghiệp

Điều 12 tạo ra một môi trường pháp lý chặt chẽ và minh bạch cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ điện tử. Các doanh nghiệp sẽ phải đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống bảo mật, đảm bảo bảo vệ thông tin người dùng và cung cấp dịch vụ đúng quy định. Điều này sẽ nâng cao chất lượng dịch vụ và tạo dựng niềm tin đối với người tiêu dùng.

Điều 13: Các hình thức giao kết hợp đồng điện tử

1. Các hình thức giao kết hợp đồng điện tử

Điều 13 đề cập đến các hình thức ký kết hợp đồng điện tử. Một trong những điểm đáng chú ý là luật quy định rất đa dạng về phương thức ký kết hợp đồng, bao gồm:

• Email và tin nhắn: Là phương thức phổ biến và dễ sử dụng, nhưng có thể thiếu tính pháp lý khi không có chữ ký số đi kèm.
• Chữ ký số: Là công cụ pháp lý mạnh mẽ giúp xác thực danh tính của người ký và bảo vệ hợp đồng khỏi sự thay đổi sau khi đã ký. Chữ ký số được coi là có giá trị pháp lý tương đương với chữ ký viết tay.
• Hợp đồng thông minh: Là một loại hợp đồng tự động thực thi dựa trên các điều kiện đã được lập trình sẵn, không cần sự can thiệp của bên thứ ba. Đây là công nghệ mới với tiềm năng lớn, đặc biệt trong các giao dịch tài chính hoặc bảo hiểm.

2. So sánh ưu nhược điểm các hình thức hợp đồng điện tử

• Email và tin nhắn: Dễ dàng sử dụng nhưng thiếu bảo mật và tính pháp lý cao nếu không có chữ ký số.
• Chữ ký số: Bảo mật cao, xác thực danh tính và đảm bảo tính toàn vẹn của hợp đồng, nhưng yêu cầu các doanh nghiệp và cá nhân phải đầu tư vào hệ thống chữ ký số.
• Hợp đồng thông minh: Tiềm năng lớn trong việc tự động hóa các giao dịch và giảm thiểu rủi ro nhưng hiện nay vẫn chưa phổ biến và đòi hỏi sự hiểu biết kỹ thuật sâu rộng.

3. Vai trò của chữ ký số

Chữ ký số là một trong những yếu tố quan trọng giúp bảo vệ tính pháp lý của hợp đồng điện tử. Nó không chỉ đảm bảo rằng hợp đồng không bị thay đổi sau khi ký mà còn xác nhận danh tính của người ký, giúp ngăn ngừa hành vi giả mạo. Đặc biệt, chữ ký số có giá trị pháp lý cao, tương đương với chữ ký viết tay trong giao dịch truyền thống.