Trong bối cảnh môi trường làm việc ngày càng phức tạp, việc đối mặt với thử thách là điều không thể tránh khỏi. Nhưng vấn đề không nằm ở chỗ chúng ta gặp khó khăn – mà nằm ở cách chúng ta hiểu, phân tích và hành động trước những vấn đề đó.
Với mong muốn trang bị cho nhân viên tư duy giải quyết vấn đề bài bản và sáng tạo, chương trình OpemTalk đã Mời ông Mai Đức Trọng, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu đào tạo ứng dụng tâm lý IPRTA đến để giao lưu và chia sẻ về Giải quyết vấn đề , bao gồm nhiều phần học tập – thực hành lồng ghép từ lý thuyết đến ứng dụng thực tế.
PHẦN 1: GIẢI PHẪU VẤN ĐỀ – Tách lớp vấn đề để nhìn thấy gốc rễ
Ở phần đầu chương trình, người tham dự được mời gọi chọn một vấn đề thật sự đang tồn tại – không phải trong lý thuyết, mà là trong chính công việc hoặc trải nghiệm hiện tại.
Thay vì đi ngay vào cách xử lý, Diễn giả hướng dẫn mọi người tiếp cận theo phương pháp giải phẫu vấn đề, cụ thể qua 4 bước:
1. Đặt tên cho vấn đề bằng những từ khóa thể hiện đúng bản chất
2. Mô tả ngắn gọn vấn đề theo ngôn ngữ của chính mình
3. Trả lời câu hỏi “Tại sao cần giải quyết vấn đề này?”
4. Xác định những trở ngại, rào cản, hoặc niềm tin giới hạn đang khiến vấn đề chưa được tháo gỡ
Điều đặc biệt là phần lớn người tham dự nhận ra: cái mà họ tưởng là “vấn đề” ban đầu thực ra chỉ là biểu hiện bề mặt. Khi nhìn sâu hơn, họ thấy những lý do sâu xa hơn – đôi khi là do hiểu lầm giữa team, thiếu thông tin, hoặc đơn giản là chưa từng được dừng lại để nhìn kỹ.
Sau đó, các nhóm nhỏ được chia để cùng thực hành: mỗi team cùng phân rã một tình huống cụ thể, thảo luận, sau đó ráp lại thành giải pháp trong thời gian giới hạn.
Mục tiêu kép được đặt ra: hiểu được cấu trúc vấn đề – và học cách hợp tác để giải quyết nó trong áp lực thời gian.
PHẦN 2: CÔNG CỤ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ – Học cách hỏi thay vì vội trả lời
Không dừng lại ở việc “tháo tung vấn đề”, phần tiếp theo đưa người tham dự đến với nghệ thuật đặt câu hỏi, một kỹ năng tưởng đơn giản nhưng lại vô cùng mạnh mẽ.
Lấy cảm hứng từ Einstein – người từng nói rằng:
Nếu tôi có một giờ để giải quyết vấn đề, tôi sẽ dành 55 phút để đặt câu hỏi đúng, và chỉ 5 phút để giải quyết.
Người tham dự cùng tìm hiểu về:
- Sức mạnh của câu hỏi mở và sự khác biệt giữa hỏi để biết – và hỏi để mở rộng góc nhìn
- Câu hỏi cũ hành – một chuỗi câu hỏi liên tiếp khiến người trả lời phải đào sâu vào vấn đề của mình
- Tư duy đặt câu hỏi phản biện: không nhằm phản bác, mà nhằm hiểu rõ hơn
Tiếp đó là hoạt động thực hành nhóm: mỗi team tham gia trò chơi đặt câu hỏi, đóng vai người hỏi – người trả lời để rèn luyện khả năng khám phá thông tin mà không vội kết luận.
Hoạt động này khiến không ít người bất ngờ: chỉ bằng cách thay đổi một câu hỏi, góc nhìn của cả vấn đề có thể xoay chuyển hoàn toàn.
TINH THẦN ĐỒNG ĐỘI – CÙNG NHÌN, CÙNG GỠ, CÙNG LỚN
Điểm đặc biệt trong chương trình lần này chính là sự tham gia tích cực và tương tác liên tục giữa các team.
Dù đến từ các phòng ban khác nhau – Dev, QC/QA hay Marketing– nhưng khi ngồi lại cùng mổ xẻ một tình huống, sự khác biệt về chuyên môn lại trở thành lợi thế.
Người phân tích tốt, người biết đặt câu hỏi, người nhạy cảm với cảm xúc team… tất cả tạo nên một quá trình giải quyết vấn đề không chỉ hiệu quả mà còn gắn kết.
TỔNG KẾT: MỘT BUỔI CHIỀU ĐỂ CHẠM VÀO BẢN CHẤT
OpenTalk khép lại với nhiều tiếng cười, nhưng cũng không ít khoảng lặng. Nhiều người thừa nhận: họ chưa từng thật sự dành thời gian để nghĩ sâu về cách mình giải quyết vấn đề – và chưa từng nghĩ rằng “một câu hỏi đúng” lại có sức mạnh đến vậy.
Ở Opus, chúng ta không chỉ hướng đến giải pháp – mà còn học cách đặt nền móng đúng cho mọi giải pháp bắt đầu từ đâu.
Vì một tổ chức bền vững không được xây từ việc “giải quyết nhanh”, mà từ việc hiểu sâu và hành động khôn ngoan.
Vấn đề nào cũng có lời giải – nếu bạn chịu nhìn nó từ nhiều phía.
